مرحوم علامه بهلول گنابادی(ره) بیوگرافی مشاهیر

از زبان علامه

سال یکهزار و سیصد و سى

دو کمتر سال, مهتابى نه شمسى

به روز هشت ماه جیم(1) ثانى

مرا شد جا در این دنیاى فانى

به سال هشتمین از فضل یزدان

به مکتب حفظ کردم کل قرآن

از آن ساعت الى ده سال تکمیل

مرا بوده است, شغل و کار, تحصیل

وز آن پس مدت ده سال دیگر

بدم از واعظان و اهل منبر

پس از آن از قضاى چرخ مائل

شدم با فتنه سختى مقابل

به مشهد گشت بر پا آتش جنگ

زمین ها گشت از خون, ارغوان رنگ

از اشعار علامه بهلول


علامه حاج شیخ محمد تقی بهلول گنابادی در سال 1279 شمسی در روستای بیلند -شهرستان گناباد پا به عرصه حیات گذاشت. در کودکی به مکتب رفت و به فراگیری قرآن کریم مشغول شد و هشت ساله بود که حافظ کل قرآن شد. وی خواندن و نوشتن را در مکتب نزد پدر آموخت و سپس به تحصیل در رشته علوم قدیمه پرداخت و دوره سطح را به پایان برد و اکثر تحصیلاتش از قبیل شرح لمعه- مطول- معالم- سیوطی، حاشیه و... را نزد پدر فراگرفت و از 7 تا 14سالگی به کار وعظ و روضه خوانی مشغول بود. شیخ بهلول در سن 27سالگی به مشهد رفت و چون در آن زمان مسئله بی حجابی مطرح بود، رهبری مردم را برای حرکت و قیام علیه دولت رضاخان برعهده گرفت. اولین مبارزه وی با رضاخان در برچیدن جشن و سروری بود که در اول محرم در باغ ملی سبزوار به منظور آمدن همسر شاه مخلوع همراه با امان الله خان پادشاه افغانستان به سبزوار برگزارشده بود و بعد از این واقعه چون تحت تعقیب قرار گرفت، پیاده عازم قم شد. از دیگر مبارزات او به قیام مسجد گوهرشاد می توان اشاره کرد که بعد از آن به افغانستان تبعید شد و مدت 30 سال را در افغانستان گذراند و در این مدت کودکان بی سرپرست زیادی را سرپرستی کرد. از ویژگی ها و خصوصیات اخلاقی این شیخ بزرگ که زبانزد نزدیکان وی بود، ذوق و ادب او بود؛ به طوریکه او بیش از 200 هزار بیت شعر سروده است و 50 هزار بیت شعر از دیگر شاعران را از حفظ داشت. وی مجتهدو مسلط به ادبیات عرب و سراینده اشعار، متون نغز و خواندنی به زبان عربی و مسلط به تاریخ انبیای اسلام و شاهدی زنده بر تاریخ یکصدساله اخیر ایران و جهان بود. همچنین وی به فقه اهل سنت مسلط بوده و سابقه تدریس در دانشگاه الازهر مصر را داشته و همچنین دارای فعالیت علمی و فرهنگی در رادیو الشرق الاوسط مصر و رادیو بغداد ، در پایان دوران تبعید می باشد.


چرا بهلول ؟

بهلول: عاقل مجنون نما و یا بهلول: عاقل با مسلکی خاص

نادره هایی در روزگار دیده می شوند که افعال و حرکاتشان شیوه خاص دارد و موجب توجه و جذب دیگران می گردند ؛ گاه با داشتن زیرکی وافر و هوشیاری کامل خود را مجنون وانمود می کنند و با این شیوه به مقاصد مهم خود زودتر از عاقلان میرسند و احیانا با تغییر مسلک زندگی و انتخاب شیوه ای غیر متعارف ؛ مایه های نهفته در جانشان را آشکار می سازند و در مردم اثری ژرف می گزارند ؛ اینان نزد مردم به عنوان بهلول شناخته می شوند. که نمونه آن فردی زیرک وبا جلال بود که در دوران هارون الرشید به نام بهلول مجنون می زیست. و اما علامه شیخ محمد تقی بهلول بیلندی : ایشان بهلول گرانقدری در میان ماست که از دیر زمان آوازه اش میان مردم پیچیده و از قسم دوم است یعنی بهلول با شیوه خاص ؛ زندگی ساده ؛ خوراک ساده ؛ پوشش ساده ؛ حرکت و جنبش فراوان ؛ پیاده روی در راههای دور با سن بسیار بالا ؛ حضور ذهن فوق العاده ؛ حفظ قرآن ؛ حفظ اشعار فراوان ؛ شوخ ؛ مزّاح ؛ جواب های کوبنده ؛ علاقه به اهل بیت ؛ تحمل مشقات طاقت فرسا در راه دین؛ شکیبایی و پذیرش سی سال زندان. برگرفته شده از (مقدمه ای از حضرت آیت الله شیخ ابوالقاسم خزعلی بر کتاب اعجوبه عصر بهلول قرن جهاردهم) علامه شیخ محمد تقی بهلول بیلندی می فرمودند: در سنین کودکی برای زن ها منبر می رفتم و بعد از منبر و درس اوقات فراقت خود را مشغول به بازی با حیوانات می شدم زن های محل نیز می گفتند: نه به این منبر و روضه و درس و نه به این بازی، او مثل بهلول امام صادق (ع) دیوانه است ، بنا بر این از آن به بعد مشهور به بهلول شدم. در زمان رضاشاه نیز که قرار بود تذکره(شناسنامه) بدهند شهرت مرا بهلول بیلندی گرفتند